Het laatste nieuws


Rechtmaat BV Juristen verslaat wekelijks de belangrijkste uitspraken van de Raad van State.

De Wet Open overheid (Woo) moet de huidige Wet Openbaarheid Bestuur (Wob) vervangen en gaan uitmaken hoe de overheid verzoeken van burgers om informatie dient te behandelen. news1
Overheden moeten volgens de plannen uit zichzelf meer informatie ter beschikking stellen aan burgers, journalisten en onderzoekers, die ook makkelijker toegang krijgen als zij daarom vragen. Bovendien wordt er een halt geroepen aan personen die Wob-verzoeken indienen voor financieel gewin.

Op 1 januari 2013 is de Wet aanpassing bestuursprocesrecht (Staatsblad, jaargang 2013, nr. 682) in werking getreden. news1
Hiermee wordt het bestuursprocesrecht op een aantal punten gemoderniseerd en aangepast. De Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb) is één van de belangrijkste wetten voor het bestuur.

De nieuwe regeling van het incidenteel hoger beroep in de artikelen 8:110 tot en met 8:112 van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb) is per 1 juli 2013 in werking getreden (Stb. 2013, 258). news1
Hiermee is het laatste onderdeel van de Wet aanpassing bestuursprocesrecht (hierna: Wab) in werking getreden. Voorheen was het niet mogelijk om eigen gronden tegen een uitspraak aan te voeren, als er niet zelf tijdig hoger beroep was ingesteld.

Met het wetsvoorstel versterking handhavingsinstrumentarium Woningwet stelt de regering voor om het handhavingsinstrumentarium op grond van de Woningwet te verbeteren. news1
De voorschriften inzake het bouwen, de staat, het gebruik en het slopen van bouwwerken kunnen reeds met verschillende bestuursrechtelijke sancties worden gehandhaafd.
Het wetsvoorstel aanscherping Wet werk en bijstand is gericht op bevordering van deelname aan de arbeidsmarkt en vergroting van de eigen verantwoordelijkheid van uitkeringsgerechtigden en strekt ertoe de Wet werk en bijstand (WWB) aan te passen. news1
Het pakket maatregelen heeft tot doel het versterken van het activerende karakter van de WWB. Dit gebeurt enerzijds door het aanscherpen van de verplichtingen waaraan uitkeringsgerechtigden moeten voldoen, anderzijds door een aantal maatregelen te treffen waardoor de vangnetfunctie van de WWB wordt versterkt.

De tarieven voor het griffierecht zijn per 1 januari 2014 licht gestegen. news1
Soort zaak Griffierecht Zaken betreffende een uitkering of huursubsidie:
voor natuurlijke personen 45,- euro, voor rechtspersonen 328,- euro
Alle andere bestuursrechtelijke zaken:
voor natuurlijke personen euro 165, euro, voor rechtspersonen 328,- euro

De Wet nadeelcompensatie en schadevergoeding bij onrechtmatige besluiten bestaat uit twee delen (Stb. 2013/50). Het deel schadevergoeding bij onrechtmatige besluiten is op 1 juli 2013 in werking getreden. news1
De bepalingen over nadeelcompensatie treden op een later moment in werking (Stb. 2013/162). Met de aanvulling in de Algemene wet bestuursrecht (Awb) over schadevergoeding bij onrechtmatige besluiten wordt dit leerstuk eindelijk gecodificeerd. Complexe jurisprudentie over onzuivere en zuivere (zelfstandige) schadebesluiten en de competentieverdeling tussen de burgerlijke en bestuursrechter behoort hiermee grotendeels tot het verleden.

Gemeenten krijgen een nieuw instrument in handen voor de inrichting van de leefomgeving: het omgevingsplan. news1
De wetsontwerpers hadden aanvankelijk bedacht dat het bestemmingsplan vervangen zou moeten worden door één omgevingsverordening per gemeente, helemaal in lijn met de brede benadering van de fysieke leefomgeving in de nieuwe wet.

NEN-normen zelfde lot beschoren als vrijstellingenlijst provincie Zuid-Holland news1
Een deel van de bouwregelgeving in Nederland is onverbindend verklaard door een rechterlijke uitspraak: LJN: BG8465, Rechtbank 's-Gravenhage , 274010 / HA ZA 06-3308.

Na 30 jaar nog geen rechten news1
Nog niet lang geleden kon de burger achter de brede rug van de Raad van state schuilen. Gemeentes die op wilden treden tegen ...

Meet- en rekenvoorschrift luchtkwaliteit van kracht news1
Op 27 november jl. is het Meet- en rekenvoorschrift bevoegdheden luchtkwaliteit (Mrv) in werking getreden. In het voorschrift staan regels over hoe gemeenten en provincies luchtkwaliteitonderzoeken moeten uitvoeren ...

De verhouding tussen de Auteurswet en het slopen van gebouwen news1
Welke mogelijkheid heeft een architect van een gebouw wettelijk gezien om zich, na oplevering aan de opdrachtgever/eigenaar, met aanpassingen van het gebouw of eventueel sloop te bemoeien? In hoeverre kan een architect zich op regels beroepen om ...

De Wet Open overheid (Woo) moet de huidige Wet Openbaarheid Bestuur (Wob) vervangen en gaan uitmaken hoe de overheid verzoeken van burgers om informatie dient te behandelen. 2014-01-15

Overheden moeten volgens de plannen uit zichzelf meer informatie ter beschikking stellen aan burgers, journalisten en onderzoekers, die ook makkelijker toegang krijgen als zij daarom vragen. Bovendien wordt er een halt geroepen aan personen die Wob-verzoeken indienen voor financieel gewin.

Bij zeer omvangrijke verzoeken kan onder bepaalde voorwaarden de beslistermijn worden opgeschort en is het mogelijk deze verzoeken alleen voor een bepaald deel te behandelen. Hergebruik van openbare overheidsinformatie wordt vergemakkelijkt en er wordt een uniforme kostenregeling voorgesteld. Ten slotte bevat het wetsvoorstel regelingen voor zogenaamde bijzondere verstrekkingen. Dat deze aanpassing nog geen gelopen race is blijkt wel uit een initiatiefwetsvoorstel waar juist het weigeren van informatie een stuk lastiger wordt.



Op 1 januari 2013 is de Wet aanpassing bestuursprocesrecht (Staatsblad, jaargang 2013, nr. 682) in werking getreden. 2014-01-15

Hiermee wordt het bestuursprocesrecht op een aantal punten gemoderniseerd en aangepast. De Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb) is één van de belangrijkste wetten voor het bestuur.
Ze bevat algemene regels voor het verkeer tussen burgers en bestuursorganen en ze verschaft burgers ook instrumenten om op te komen tegen besluiten van bestuursorganen. De rechtsbescherming is daarmee een van de hoofdfuncties van de wet. De Awb is in het leven geroepen om het bestuursrecht te systematiseren en te simplificeren. De wet is opgebouwd uit tranches. Al in 1994 werden de eerste twee tranches van kracht over de algemene regels voor rechtsbetrekkingen met het bestuur en over het bestuursprocesrecht. In 1998 volgde de derde tranche over subsidies, handhaving, delegatie en mandaat. In 2009 is de vierde tranche van kracht geworden over bestuursrechtelijke geldschulden, de bestuurlijke boete en attributie.

De nieuwe regeling van het incidenteel hoger beroep in de artikelen 8:110 tot en met 8:112 van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb) is per 1 juli 2013 in werking getreden (Stb. 2013, 258). 2014-01-15

Hiermee is het laatste onderdeel van de Wet aanpassing bestuursprocesrecht (hierna: Wab) in werking getreden. Voorheen was het niet mogelijk om eigen gronden tegen een uitspraak aan te voeren, als er niet zelf tijdig hoger beroep was ingesteld.
Met de nieuwe regeling van het incidenteel hoger beroep wordt dit wel mogelijk, net zoals dit al mogelijk was in het civiele procesrecht. Partijen hebben voortaan de bevoegdheid om naar aanleiding van het hoger beroep van de wederpartij bij verweerschrift alsnog ook zelf in hoger beroep te komen bij de bestuursrechter.

Vanuit het streven het bestuursprocesrecht slagvaardiger te maken, is het sinds 1 juli mogelijk om incidenteel hoger beroep in te stellen op grond van de artikelen 8:110 tot en met 8:112 Awb. De processuele positie van de verwerende partij in hoger beroep wordt hierdoor versterkt, aangezien deze een ‘tegenaanvalswapen’ in handen krijgt. Het instellen van hoger beroep is bovendien niet meer zonder risico, aangezien de appellerende partij door een tegenaanval van zijn wederpartij er voortaan ook op achteruit kan gaan. De wetgever heeft hiermee de zorgvuldige afweging van de kansen en risico’s van een hoger beroep willen bevorderen (Memorie van Toelichting bij de Wab, Kamerstukken II, 2009-2010, 32 450, nr. 3, p. 23-24).

Incidenteel hoger beroep kan worden ingesteld binnen zes weken nadat de hogerberoepsrechter het beroepschrift van de wederpartij aan partijen heeft toegezonden. Het is daarbij mogelijk om het incidenteel hoger beroep in te stellen onder de voorwaarde dat het hoger beroep gegrond is. Voor het incidenteel hoger beroep is overigens geen griffierecht verschuldigd.



Met het wetsvoorstel versterking handhavingsinstrumentarium Woningwet stelt de regering voor om het handhavingsinstrumentarium op grond van de Woningwet te verbeteren. 2014-01-15

De voorschriften inzake het bouwen, de staat, het gebruik en het slopen van bouwwerken kunnen reeds met verschillende bestuursrechtelijke sancties worden gehandhaafd.
Tevens kan bijvoorbeeld bij overtredingen die gepaard gaan met een bedreiging van de leefbaarheid of een gevaar voor de gezondheid of veiligheid worden opgetreden door het sluiten en het in beheer nemen van gebouwen. In de dagelijkse praktijk van gemeenten is gebleken dat met het huidig instrumentarium de handhaving niet altijd voldoende effectief is ingezet. De regering stelt daarom voor om het instrumentarium te verbeteren door twee nieuwe instrumenten te introduceren, een bestuurlijke boete en een vorm van een verhuurverbod, en om de alreeds bestaande instrumenten van sluiting en beheerovername te wijzigen om ze beter toepasbaar te maken.

Het wetsvoorstel aanscherping Wet werk en bijstand is gericht op bevordering van deelname aan de arbeidsmarkt en vergroting van de eigen verantwoordelijkheid van uitkeringsgerechtigden en strekt ertoe de Wet werk en bijstand (WWB) aan te passen. 2014-01-15

Het pakket maatregelen heeft tot doel het versterken van het activerende karakter van de WWB. Dit gebeurt enerzijds door het aanscherpen van de verplichtingen waaraan uitkeringsgerechtigden moeten voldoen, anderzijds door een aantal maatregelen te treffen waardoor de vangnetfunctie van de WWB wordt versterkt.

De belangrijkste maatregelen zijn het aanscherpen van de regels ten aanzien van jongeren tot 27 jaar die thans in de Wet investeren in jongeren (WIJ) zijn opgenomen, en deze over te hevelen naar de WWB, het afschaffen van de bijstand voor inwonenden, het vervangen van de toets op het inkomen van de partner door een toets op gezinsniveau (huishoudinkomen), het vervallen van de specifieke ontheffing van de arbeidsverplichting voor alleenstaande ouders met jonge kinderen, de maximering van het gemeentelijke minimabeleid en de introductie van de mogelijkheid om de verplichting op te leggen om maatschappelijk nuttige werkzaamheden te verrichten als tegenprestatie voor bijstandsverlening.

De tarieven voor het griffierecht zijn per 1 januari 2014 licht gestegen. 2014-01-15

Soort zaak Griffierecht Zaken betreffende een uitkering of huursubsidie: voor natuurlijke personen 45,- euro, voor rechtspersonen 328,- euro
Alle andere bestuursrechtelijke zaken: voor natuurlijke personen euro 165, euro, voor rechtspersonen 328,- euro

De Wet nadeelcompensatie en schadevergoeding bij onrechtmatige besluiten bestaat uit twee delen (Stb. 2013/50). Het deel schadevergoeding bij onrechtmatige besluiten is op 1 juli 2013 in werking getreden. 2014-01-15

De bepalingen over nadeelcompensatie treden op een later moment in werking (Stb. 2013/162). Met de aanvulling in de Algemene wet bestuursrecht (Awb) over schadevergoeding bij onrechtmatige besluiten wordt dit leerstuk eindelijk gecodificeerd. Complexe jurisprudentie over onzuivere en zuivere (zelfstandige) schadebesluiten en de competentieverdeling tussen de burgerlijke en bestuursrechter behoort hiermee grotendeels tot het verleden.

In artikel 8:88 Awb wordt het toepassingsbereik van de wettelijke regeling weergegeven: Een belanghebbende kan verzoeken aan de bestuursrechter om een bestuursorgaan te veroordelen tot vergoeding van schade als gevolg van:
• een onrechtmatig besluit: bijvoorbeeld het herroepen in een beslissing op bezwaar, de vernietiging van een besluit, of de erkenning van de onrechtmatigheid door het bestuursorgaan;
• een onrechtmatige handeling ter voorbereiding van een besluit: bijvoorbeeld het ten onrechte eisen van dure onderzoeken aan de aanvrager;
• het niet tijdig nemen van een besluit;
• een andere onrechtmatige handeling ten aanzien van een ambtenaar.

In artikel 8:88, tweede lid Awb wordt als extra voorwaarde gesteld dat het schadeveroorzakende besluit bij de bestuursrechter appellabel moet zijn, de zogenoemde processuele connexiteit. bij de bestuursrechter appellabel moet zijn, de zogenoemde processuele connexiteit.

Als er sprake is van een onrechtmatig besluit als gevolg waarvan schadevergoeding kan worden gevraagd, moet een belanghebbende eerst bij het bevoegde bestuursorgaan een schriftelijk verzoek tot schadevergoeding indienen (art. 8:90, tweede lid Awb).

Acht weken na het verzoek bij het bestuursorgaan kan een verzoekschrift worden ingediend bij de rechter die vervolgens de hoogte van de schade vaststelt (art. 8:90, eerste lid Awb).

Het doel van het eerst indienen van een verzoekschrift bij het bestuursorgaan is dat de schadevergoeding minnelijk kan worden vastgesteld en dat een verzoeker zich niet altijd rechtstreeks tot de rechter hoeft te wenden. De schriftelijke reactie van het bestuursorgaan op dit verzoek is weliswaar een besluit ex artikel 1:3 Awb maar het is uitgezonderd van beroep: art. 8:4, eerste lid, onder f Awb. Hiermee is dus expliciet een einde gemaakt aan de appellabele zelfstandige schadebesluiten. De verzoeker dient zich rechtstreeks met een schadeclaim tot de rechter te wenden.



Gemeenten krijgen een nieuw instrument in handen voor de inrichting van de leefomgeving: het omgevingsplan. 2014-01-15

De wetsontwerpers hadden aanvankelijk bedacht dat het bestemmingsplan vervangen zou moeten worden door één omgevingsverordening per gemeente, helemaal in lijn met de brede benadering van de fysieke leefomgeving in de nieuwe wet.

. Gemeenten hadden echter net al hun bestemmingsplannen geactualiseerd en zagen er tegenop om al die bestemmingsplannen te herzien en samen te voegen in één omgevingsverordening; een wezenlijk ander instrument dan een plan. Met ingang van de nieuwe wet worden alle bestemmingsplannen automatisch omgevingsplannen, of gemeenten er nu één of honderd hebben.

Het verschil met het bestemmingsplan is dat in het omgevingsplan meer regels kunnen worden opgenomen dan enkel over de bestemming van grond; ook afspraken over natuur en milieu en bijvoorbeeld erfgoed kunnen erin. Gemeenten kunnen het plan zo 'breed' maken, als zij willen: Van "een goede ruimtelijke ordening" tot "een goede fysieke leefomgeving".

Daarnaast zijn er afspraken gemaakt over het projectbesluit, het instrument voor het Rijk en de provincies om projecten van publiek belang te kunnen realiseren. Met het projectbesluit kan het gemeentelijk omgevingsplan direct worden gewijzigd, zodat een project direct in dat plan wordt ingepast. Samen met de provincies en de VNG gaat I&M nader vaststellen voor welke type projecten het Rijk en provincies kunnen afwijken van het gemeentelijk omgevingsplan.



NEN-normen zelfde lot beschoren als vrijstellingenlijst provincie Zuid-Holland 2009-01-15

Een deel van de bouwregelgeving in Nederland is onverbindend verklaard door een rechterlijke uitspraak: LJN: BG8465, Rechtbank 's-Gravenhage , 274010 / HA ZA 06-3308. De Sector Civiel van de Arrondissementsrechtbank s-Gravenhage stelde op 31 december 2008 vast dat de voorschriften in het Bouwbesluit en de daarbij behorende regeling voor zover daarin is verwezen naar NEN-normen ‘niet in werking zijn getreden en dus niet verbindend zijn’.

De regelgeving voor de bouw bevat honderden van deze voorschriften, die specificaties bevatten voor zaken als rookmelders en elektrische installaties constructies enz. De voorschriften zijn niet afgekondigd conform de Bekendmakingswet zoals de Grondwet voorschrift en niet gepubliceerd in Staatsblad/Staatscourant.

In 2006 ging de provincie Zuid-Holland in een soortgelijk geval ook al eens voor de bijl dankzij een overijverig rechtscollege 200506294/1 28 juni 2006). De provincie was vergeten om de ‘vrijstellingenlijst ex artikel 19 lid 2 WRO - een algemeen verbindend voorschrift - ingevolge artikel 136, tweede lid, van de Provinciewet bekend te maken door plaatsing in het provinciaal blad. 1000den bouwplannen sneuvelden hierdoor en de schade voor de maatschappij liep in de miljoenen euro’s.




Na 30 jaar nog geen rechten 2007-01-02

Nog niet lang geleden kon de burger achter de brede rug van de Raad van state schuilen. Gemeentes die op wilden treden tegen illegale bouw of andere ongure praktijken kregen meestal de deksel op de neus.

De rechtsverwerking, de rechtszekerheid, en het gelijksbeginsel stonden aan een daadkrachtig optreden in de weg. Zelfs als deze barrières waren geslecht dan sneuvelde een besluit wel op een motiveringsgebrek. Elke bestuursjurist weet dat de RvS sinds enkele jaren een ongekende ommezwaai heeft gemaakt.

De standaardzinnen in elke uitspraak van de RvS zijn: Gelet op het algemeen belang dat gediend is met handhaving, zal in geval van overtreding van een wettelijk voorschrift het bestuursorgaan dat bevoegd is om met bestuursdwang of een last onder dwangsom op te treden, in de regel van deze bevoegdheid gebruik moeten maken. Slechts onder bijzondere omstandigheden mag het bestuursorgaan weigeren, dit te doen.

Dit kan zich voordoen indien concreet uitzicht op legalisatie bestaat. Voorts kan handhavend optreden zodanig onevenredig zijn in verhouding tot de daarmee te dienen belangen dat van optreden in die concrete situatie behoort te worden afgezien. van bijzondere omstandigheden is echter vrijwel nooit sprake en zelfs een nieuw ontwerpbestemmingsplan biedt (nog) geen concreet zicht op legalisatie omdat dat nog kan wijzigen.

Op 27 december 2006 (zaak nr. 200602264/1) verhardde de lijn van de RvS m.i. nog eens door te bepalen dat terecht een bouwvergunning was geweigerd voor het gedeeltelijk veranderen van een tuinbouwkas op een perceel in Schiedam. Het bouwplan voorziet in het gedeeltelijk veranderen (het vervangen van het dak, het plaatsen van vijf deuren in de gevel en het plaatsen van tussenwanden) van de tuinbouwkas op het perceel. het betrof hier ene legaliseringverzoek ten behoeve van de opslag van caravans in de (voormalige) tuinbouwkas.

Volgens de RvS behoefde de omstandigheid dat het college de opslag van caravans sinds 1972 heeft gedoogd geen aanleiding voor het college te zijn om ingevolge artikel 19, eerste lid, van de Wet op de Ruimtelijke Ordening vrijstelling van het bestemmingsplan te verlenen. Hoewel formeel niets op aan te merken is deze conclusie van de RvS wel kort de bocht. In het burgerlijk recht verjaren de termijnen sneller!

Wel wordt nog vriendelijk opgemerkt dat het jarenlang gedogen aan handhavend optreden tegen de opslag van caravans in de weg zou kunnen staan, maar dit valt buiten de omvang van het geding. Waar de RvS eindigt, begint echter pas het probleem van de welwillende handhavingambtenaar. Tussen handhaving en vergunning zou namelijk niets moeten zitten. Of je handhaaft op de illegale situatie of je start een vrijstellingsprocedure (en verleent / weigert na belangenafweging de vrijstelling.

Maar ja,het is nu eenmaal heerlijk zitten op het pluche van de hoogste beroepsinstantie!



De verhouding tussen de Auteurswet en het slopen van gebouwen 2007-01-02

Welke mogelijkheid heeft een architect van een gebouw wettelijk gezien om zich, na oplevering aan de opdrachtgever/eigenaar, met aanpassingen van het gebouw of eventueel sloop te bemoeien? In hoeverre kan een architect zich op regels beroepen om gewenste aanpassingen tegen te houden? Is goedkeuring van de architect noodzakelijk voordat veranderingen aangebracht kunnen worden?

Voor “aanpassingen” aan een gebouw geldt dat een architect op grond van de Auteurswet 1912 auteursrechtelijke bescherming kan doen gelden op zijn werk. Bij aanpassingen aan zijn werk kan de architect zich beroepen op zijn rechten ter bescherming van zijn persoonlijke reputatie en de integriteit van zijn werk. Zo kan de architect zich, op grond van artikel 25, lid 1, onder d van de Auteurswet, verzetten tegen elke misvorming, verminking of andere aantasting van het werk die nadeel zou kunnen toebrengen aan zijn eer of goede naam.

Aannemers dienen met de auteursrechthebbende te overleggen over voorgenomen aanpassingen aan zijn werk. Daarmee kunnen problemen worden voorkomen. In geval dit niet is gebeurd of partijen er niet uitkomen en de eigenaar van het gebouw de aanpassingen doorzet, kan de architect herstel in de oorspronkelijke toestand vorderen.

De kans op succes van zo’n vordering is sterk verweven met de feiten en omstandigheden van het geval. De jurisprudentie (bijvoorbeeld HR 6 februari 2004, no. LJN: AN7830 www.rechtspraak.nl) laat evenwel zien dat de kans groot is dat weliswaar tot een inbreuk op het auteursrecht wordt geconcludeerd, doch dat de kans zeer klein is dat de aanpassing als gevolg daarvan stop zal wordt gelegd en herstel in de oorspronkelijke toestand zal worden opgelegd. De overwegingen hierbij -na een afweging van de wederzijdse belangen- zijn doorgaans dat de consequenties van een herstel in de oorspronkelijke toestand onevenredig groot zijn voor de eigenaar van het gebouw.

Waarschijnlijker is het dat een belangenafweging er toe zal leiden dat de eigenaar van het gebouw de immateriële schade aan de architect zal moeten vergoeden. Die schade wordt dan naar billijkheid vastgesteld.

BRON: www.ruimtelijkeontwikkeling.nu



Meet- en rekenvoorschrift luchtkwaliteit van kracht 2006-12-20

Op 27 november jl. is het Meet- en rekenvoorschrift bevoegdheden luchtkwaliteit (Mrv) in werking getreden. In het voorschrift staan regels over hoe gemeenten en provincies luchtkwaliteitonderzoeken moeten uitvoeren.

Gemeenten en provincies moeten het voorschrift gebruiken om de gevolgen van voorgenomen bouw- en ruimtelijke plannen op de luchtkwaliteit te bepalen, bijvoorbeeld om bestemmingsplannen en milieuvergunningen te onderbouwen. De regeling bevat standaard rekenmethoden en schrijft algemene invoergegevens voor. Ook staan er bepalingen in over de verslaglegging van het onderzoek.

Het voorschrift is op 3 november 2006 in de Staatscourant gepubliceerd. Het Mrv is gebaseerd op artikel 6 van het Besluit luchtkwaliteit 2005.

BRON: www.ruimtelijkeontwikkeling.nu